Şubat ayına ilişkin beklenen konut satış rakamları açıklandı. TÜİK, 2018 Şubat ayı konut satış istatistiklerine göre geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 5,4 düşüş var. Türkiye genelinde şubatta 95 bin 953 adet konut satıldı. Durgun geçen piyasa şartlarına göre her ne kadar konut satışlarında düşüş olsa da aslında genel anlamda iyi olduğunu söyleyebiliriz. Doğru değerlendirme ve iyi yorumlayabilmek için diğer verileri de iyi okumak gerekiyor. Örneğin ipotekli satış rakamları, diğer satış türleri gibi..
Şubat ayı verilerine göre konut kredisi kullanarak satın alınan gayrimenkullerde geçen yıla göre yüzde 27,8 oranında bir düşüş söz konusu. Şubatta ipotekli konut satış toplamı 27 bin 916 adet olarak gerçekleşti. Her geçen gün artan kredi oranlarını düşünürsek daha da azalacağını öngörebiliriz. TÜİK tarafından açıklanan bir diğer önemli veri ise diğer satış türleri.. Türkiye genelinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 8,4 oranında artış var. 68 bin 037 adet konut diğer satış türlerine göre el değiştirmiş görünüyor. İnşaat şirketleri son yıllarda müşteriye daha cazip ödeme avantajları sunmak için kendi bünyelerinde senet ile ev satıyorlar. Bu tarz senet ile yapılan konut satışları diğer satış türleri adı altında geçiyor. Rakamlardan da okuduğunuz gibi konut satışlarının büyük bir kısmı senet ile yapılıyor. Bu da satıcı ve alıcı açısından büyük risk demek. Banka gibi hareket etmek zorunda kalan inşaat şirketi satış yapabilmek için uzun vadeli senet ile tüketiciye ev satıyor. Bu durum ne yazık ki büyük risk barındırıyor. Ne kadar güçlü olursanız olun finans olarak 60 ay, 80 ay vs. vadelendirme yapmak müteahhidi sıkıntıya sokar. Alıcı açısından da durum fark etmiyor. Bu noktada tüketici senet ile ev alırken finansman olarak güçlü, özvarlığı yüksek risk içermeyen güvenilir inşaat şirketlerini ve projeleri seçmeye özen göstermeli, mutlaka tamamlama sigortası veya diğer teminatlardan birini talep etmelidir.
Şubat ayında yabancılara konut satışında ise ciddi bir yükselme var. Bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 32,4 artan yabancılara konut satışı Bin 729 olarak gerçekleşti. Irak vatandaşları her zaman ki gibi en fazla konut alan yabancılar oldu. Sırasıyla, Suudi Arabistan, Rusya, İran ve Afganistan takip ediyor. İstanbul’dan sonra en fazla Antalya, Bursa, Yalova ve Trabzon yabancıların konut aldıkları adresler oldu. Yabancıların toplam konut satışları içindeki payı halen çok düşük. Yurt dışı fuar ve benzeri faaliyetler ile yabancılara satış yapmayı hedefleyen gayrimenkul geliştirilerinin daha fazla gayret etmesi gerekiyor. Konuyu burada açmak doğru değil ama devletin bu noktada desteği şart gibi. Yurt dışı fuarlarda görüştüğüm inşaat şirketlerinin satışları artırmak amacıyla beklentileri var ve elbette alınacak uzun bir yol ve yapılacaklar listesi bekliyor bizi.
Konut geliştiricilerinin büyük bir kısmı satışların yavaşladığını hatta ciddi oranda azaldığını dile getiriyor. Müşteri talebinin eskisi gibi olmadığından yakınıyor. Durağanlaşan piyasa şartlarında insanların konut almadığını söyleyenlere inat bir kesim satıcı/konut geliştiricisi konut satmaya devam ediyor. Satışlarında hiçbir değişiklik olmadığını olsa da küçük miktarda olduğunu ifade eden bu kesim, aklıselim iş yapanların konut satmaya devam ettiğini, talebin küçük miktarda düştüğünü genel anlamda hiç bir sorun olmadığını söylüyor. Onlara göre akıllı hareket edenler bu dönem satmaya devam ediyor. Doğru fiyat, doğru finansman modeli ve doğru lokasyonla alıcıların her zaman var olduğunu söylüyorlar.
Hatice Kolçak,
