TCMB, Zorunlu Karşılıklar hakkında önemli bazı değişikliklere gittiğini duyurdu. Merkez Bankası, 1 Temmuz itibariyle geçerli yeni zorunlu karşılıklar tebliğini yayımladı. İlgili karar bu sabah Resmi Gazete'de yayımlanarak resmen yürürlüğe girmiş oldu. TCMB, mevduat ve katılım fonu ile müstakrizlerin fonlarında yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artırdı. TCM'nin belirlediği yeni oranlar 19 Temmuz'dan itibaren uygulanacak.
Emlak Pencerem / Ekonomi Haberleri - 1 Temmuz 2021 - İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından: ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2013/15)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SAYI: 2021/4)
MADDE 1 – 25/12/2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’in 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Zorunlu karşılık oranları yabancı para yükümlülükler için aşağıdaki gibidir:
MADDE 2 – Aynı Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) En fazla yüzde 0’ı; tabloda belirtilen dilimlere denk gelen karşılıkların hizalarında gösterilen katsayılar ile çarpılmak suretiyle bulunan toplam tutarı üzerinden ABD doları ve/veya euro cinsinden,
MADDE 3 – Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânına ilişkin 17/9/2021 yükümlülük tarihine kadar geçici uygulama
GEÇİCİ MADDE 11 – (1) Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan oran 17/9/2021 yükümlülük tarihine kadar tabloda belirtildiği şekilde yüzde 10 olarak uygulanır.
MADDE 4 – Bu Tebliğ 19/7/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5 – Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.
MERKEZ BANKASI'NBDAN ZORUNLU KARŞILIKLAR AÇIKLAMASI
Parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması amacıyla;
Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülmüştür. Söz konusu imkân 1 Ekim 2021 tesis tarihinde sonlandırılacaktır.
Döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştır.
Alınan bu kararla, ilk aşamada Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin 13,2 milyar TL, döviz cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 2,7 milyar ABD doları tutarında artması beklenmektedir. Ayrıca,
25 Haziran 2021 tarihinde yabancı para mevduat/katılım fonu hesaplarında bulunan ve bu tarihten sonra Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen tutarların zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulmasına,
Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara, bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payını artırıcı yönde ilave faiz/nema uygulanmasına karar verilmiştir.
Söz konusu değişiklikler, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacaktır.
Uygulamanın teknik ayrıntıları ekli dokümanda sunulmaktadır.
UYGULAMAYA İLİŞKİN AYRINTILAR
1. Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülmüştür. Söz konusu imkân, tesisi 1 Ekim 2021 tarihinde başlayacak olan 17 Eylül 2021 yükümlülük döneminden itibaren yüzde 0’a indirilerek sonlandırılacaktır.
2. Döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden geçerli olacak şekilde tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştır.
3. 25 Haziran 2021 tarihinde mevcut olan zorunlu karşılığa tabi mevduat/katılım fonu dikkate alınarak;
a. Yabancı para mevduat/katılım fonundan 1 ay ve daha uzun vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen tutar vadeli Türk lirası hesabında kaldığı sürece zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulacaktır.
b. Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıkların, madde (3.a)’daki tutarın Türk lirası mevduat/katılım fonuna uygulanan en yüksek zorunlu karşılık oranı ile çarpılmasıyla bulunan tutar kadar olan kısmına yüzde 19 oranında faiz/nema ödenecektir.
4. Madde (3.b)’de belirtilen tutar dışında kalan Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde her iki koşulun aynı anda sağlanması şartıyla kademeli olarak ilave faiz/nema uygulanacaktır.
Gösterge 1: Yükümlülük hesaplama tarihinde yabancı para mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonuna oranı
Gösterge 2: 25 Haziran 2021 tarihinden yükümlülük hesaplama tarihine kadar yabancı para mevduat/katılım fonundan 1 ay ve daha uzun vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen ve vadeli Türk lirası hesabında kalmaya devam eden tutarın, 25 Haziran 2021 tarihindeki yabancı para mevduat/katılım fonu tutarına oranı.
5. Türev işlemler vasıtasıyla yabancı para mevduat/katılım fonu azalışı ile yurt dışına çıkarılan veya yurt dışından gelen yabancı para mevduat/katılım fonu azalışı/artışı hesaplamalarda dikkate alınmayacaktır.
6. Uygulama kapsamında ihtiyaç duyulan veriler 19 Temmuz 2021 tarihli zorunlu karşılık yükümlülük döneminden itibaren raporlanacaktır. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar konusunda Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatında detaylı bilgilendirme yapılacaktır.
Emlak Pencerem / Ekonomi Haberleri - 1 Temmuz 2021 - İstanbul
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından: ZORUNLU KARŞILIKLAR HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2013/15)’DE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (SAYI: 2021/4)
MADDE 1 – 25/12/2013 tarihli ve 28862 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’in 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(2) Zorunlu karşılık oranları yabancı para yükümlülükler için aşağıdaki gibidir:
Bitcoin, Ethereum ve alt coinler ne durumda? İşte kripto paralarda son durum
| Mevduat/katılım fonu (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu ve kıymetli maden depo hesapları hariç) | |
| a) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli | %21 |
| b) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli | %15 |
| Kıymetli maden depo hesapları | |
| a) Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar, 3 aya kadar, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli | %22 |
| b) 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli | %18 |
| Müstakrizlerin fonları | %21 |
| Diğer yükümlülükler (yurt dışı bankalar mevduatı/katılım fonu dâhil) | |
| a) 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli | %21 |
| b) 2 yıla kadar (2 yıl dâhil) vadeli | %16 |
| c) 3 yıla kadar (3 yıl dâhil) vadeli | %11 |
| ç) 5 yıla kadar (5 yıl dâhil) vadeli | %7 |
| d) 5 yıldan uzun vadeli | %5 |
MADDE 2 – Aynı Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“a) En fazla yüzde 0’ı; tabloda belirtilen dilimlere denk gelen karşılıkların hizalarında gösterilen katsayılar ile çarpılmak suretiyle bulunan toplam tutarı üzerinden ABD doları ve/veya euro cinsinden,
MADDE 3 – Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânına ilişkin 17/9/2021 yükümlülük tarihine kadar geçici uygulama
| İmkân Dilimleri (%) | Katsayı |
| 0-0 | 1,0 |
GEÇİCİ MADDE 11 – (1) Tebliğin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan oran 17/9/2021 yükümlülük tarihine kadar tabloda belirtildiği şekilde yüzde 10 olarak uygulanır.
| İmkân Dilimleri (%) | Katsayı |
| 0-10 | 1,0 |
MADDE 4 – Bu Tebliğ 19/7/2021 tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5 – Bu Tebliğ hükümlerini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı yürütür.
MERKEZ BANKASI'NBDAN ZORUNLU KARŞILIKLAR AÇIKLAMASI
Parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması amacıyla;
Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülmüştür. Söz konusu imkân 1 Ekim 2021 tesis tarihinde sonlandırılacaktır.
Döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştır.
Alınan bu kararla, ilk aşamada Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin 13,2 milyar TL, döviz cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 2,7 milyar ABD doları tutarında artması beklenmektedir. Ayrıca,
25 Haziran 2021 tarihinde yabancı para mevduat/katılım fonu hesaplarında bulunan ve bu tarihten sonra Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen tutarların zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulmasına,
Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara, bankacılık sistemindeki toplam mevduat/katılım fonu içinde Türk lirasının payını artırıcı yönde ilave faiz/nema uygulanmasına karar verilmiştir.
Söz konusu değişiklikler, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden itibaren geçerli olacaktır.
Uygulamanın teknik ayrıntıları ekli dokümanda sunulmaktadır.
UYGULAMAYA İLİŞKİN AYRINTILAR
1. Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkânı azami oranı, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden itibaren geçerli olmak üzere yüzde 20’den yüzde 10’a düşürülmüştür. Söz konusu imkân, tesisi 1 Ekim 2021 tarihinde başlayacak olan 17 Eylül 2021 yükümlülük döneminden itibaren yüzde 0’a indirilerek sonlandırılacaktır.
2. Döviz cinsinden mevduat/katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranları, tesisi 6 Ağustos 2021 tarihinde başlayacak olan 19 Temmuz 2021 yükümlülük döneminden geçerli olacak şekilde tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırılmıştır.
3. 25 Haziran 2021 tarihinde mevcut olan zorunlu karşılığa tabi mevduat/katılım fonu dikkate alınarak;
a. Yabancı para mevduat/katılım fonundan 1 ay ve daha uzun vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen tutar vadeli Türk lirası hesabında kaldığı sürece zorunlu karşılık yükümlülüğünden muaf tutulacaktır.
b. Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıkların, madde (3.a)’daki tutarın Türk lirası mevduat/katılım fonuna uygulanan en yüksek zorunlu karşılık oranı ile çarpılmasıyla bulunan tutar kadar olan kısmına yüzde 19 oranında faiz/nema ödenecektir.
4. Madde (3.b)’de belirtilen tutar dışında kalan Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde her iki koşulun aynı anda sağlanması şartıyla kademeli olarak ilave faiz/nema uygulanacaktır.
Gösterge 1: Yükümlülük hesaplama tarihinde yabancı para mevduat/katılım fonunun toplam mevduat/katılım fonuna oranı
Gösterge 2: 25 Haziran 2021 tarihinden yükümlülük hesaplama tarihine kadar yabancı para mevduat/katılım fonundan 1 ay ve daha uzun vadeli Türk lirası mevduat/katılım fonuna dönüşen ve vadeli Türk lirası hesabında kalmaya devam eden tutarın, 25 Haziran 2021 tarihindeki yabancı para mevduat/katılım fonu tutarına oranı.
5. Türev işlemler vasıtasıyla yabancı para mevduat/katılım fonu azalışı ile yurt dışına çıkarılan veya yurt dışından gelen yabancı para mevduat/katılım fonu azalışı/artışı hesaplamalarda dikkate alınmayacaktır.
6. Uygulama kapsamında ihtiyaç duyulan veriler 19 Temmuz 2021 tarihli zorunlu karşılık yükümlülük döneminden itibaren raporlanacaktır. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar konusunda Zorunlu Karşılıklar Uygulama Talimatında detaylı bilgilendirme yapılacaktır.
