Enerji Kimlik Belgesi (EKB) hakkında az bilinen 10 gerçek (1)

Enerji Kimlik Belgesi konusunda uzman BES Enerji’nin Kurucu Ortağı Serkan Emin Emlak Pencerem Genel Yayın Yönetmeni Hatice Kolçak'ın sorularını cevapladı Emin Enerji Kimlik Belgesi hakkında az bilinen 10 gerçeği sıraladı.

Enerji kimlik belgesi (EKB) binanın ne kadar enerji harcadığını gösteren bir karnedir. EKB’ler Türkiye’de gündemimize Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği ile 2011 yılı başında girdi.  Yönetmelik, Türkiye’de tüm binaların enerjiyi ne kadar harcadığını gösteren bu belgelerin ülke geneline yaygınlaştırılmasıyla birlikte yeni yapılan binaların enerji karnesinin en az C sınıfı olmasını, dolayısıyla da enerji verimliliğini artırmayı hedeflemektedir.

Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın EKB hakkındaki güncel istatistikleri bu konuda hala yol alınamadığını gösteriyor. Aralık 2015 tarihli verilerine göre, yaklaşık 9 milyonluk yapı stoğunda hala EKB alan bina sayısı yarım milyonu bile bulmuş değil.  Resmi rakamlara göre Türkiye’de EKB alan bina sayısı 350 bin 12 adet. Bunların 329 bin 62 adedi de yeni binalar. Yani mevcut binaların 22 bin adedi ancak EKB alma şartını yerine getirdi.

Enerji kimlik belgesi düzenleme yetkisine sahip şirketlerden BES Enerji’nin Kurucu Ortağı Serkan Emin, EKB sürecindeki yavaşlığın kamuoyunda farkındalığın hala az olmasından kaynaklandığını belirtirken,  Türk insanı olarak her konuyu son dakikaya bırakma alışkanlığımızın da süreci yavaşlattığına işaret etti. 

Aynı zamanda www.enerjikimlikbelgesi.com platformunun da kurucularından olan Serkan Emin, EmlakPencerem.com Genel Yayın Yönetmeni Hatice Kolçak'ın sorularını cevapladı, Enerji Kimlik Belgesi hakkında az bilinen 10 gerçeği aktardı:

- Enerji Kimlik Belgesi Uygulaması Ertelendi mi?

Kısa bir süre önce uygulamanın ertelendiğine ilişkin yanlış algılanan haberler medyada yer aldı. Oysa bir erteleme söz konusu değil. Yönetmelik yeni binaların ruhsat alabilmesi için C sınıfı EKB almasını şart koşuyor. Mevcut binalara ise Mayıs 2017 tarihine kadar EKB’sini düzenletmesi için süre tanıyor. Sonradan herhangi bir değişikliğe gidilmezse, şu anda geçerli olan durum hala bu. 

- Mevcut Binalar İçin de C sınıfı EKB Şartı Aranıyor mu?

Enerji Kimlik Belgesinde, binanın kullanım alanı başına düşen yıllık enerji tüketimi ve sera gazı salımı ‘’A’’ ile ‘’G’’ arasında değişen bir referans ölçeğine göre sınıflandırılacaktır.  Dolayısıyla EKB’ler, A ile G sınıfı arasında farklı derecelere sahiptir. A sınıfı olan EKB, o binanın en iyi enerji verimlilik önlemlerine sahip olduğunu gösterirken, en alt derecelendirme ise G sınıfıdır.  

Ortalama bir verimliliği gösteren asgari C sınıfı şartı sadece yeni yapılacak binalar için ruhsat aşamasında öngörülmüştür.  Yeni inşaatlar en az C sınıfı EKB almazsa ruhsat da alamaz. Mevcut binalarda ise G sınıfı bile olsa bir EKB’nin olması yeterlidir. 

- Binamız asgari EKB şartını sağlayamıyorsa ne yapmalıyız?

EKB’nizi hazırlayan şirket belgenin ekinde enerji sınıfını iyileştirmek için önerilerini de paylaşacaktır, fakat bu iyileştirmeleri yaptırdıktan sonra binanın tekrar değerlendirilmesi gerekir. 

Bu nedenle binanızın asgari şartları sağlayabilmesi için, eski ve verimsiz ısıtma/soğutma sistemlerinizi, aydınlatma armatürlerinizi değiştirebilir, tesisat ve vanalarınızı yalıtabilir, rüzgar, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanabilirsiniz. Tüm bunlar enerji kimlik belgenizin sınıfının iyileşmesini sağlayabilir.

- EKB Almazsak Ceza Öder miyiz?

Şu anda Enerji Kimlik Belgesi almayan binaların sahipleri için herhangi bir para cezası öngörülmüyor. Ancak yasal sürenin dolmasıyla birlikte, milyonlarca binada EKB alınmamış olması halinde,  bir ceza öngörülecek midir bilemiyoruz. Şu an için en geçerli yaptırımın gelecek yıldan itibaren binaların alım satımında EKB belgesinin sorulması olduğunu söyleyebiliriz. Bir başka ifadeyle 2017 yılından itibaren EKB’si olmayan bina alınıp satılamayacak. 

- Asgari G sınıfı bir EKB yeterli ise, binaların daha üst sınıfta bir EKB alması için uğraşması gerekiyor mu?

Yasal açıdan uğraşması gerekmiyor, az önce ifade ettiğimiz gibi. Ancak binalar sadece yaşanılan, çalışılan gayrimenkuller değil. Aynı zamanda pek çok kesim için birer yatırım aracı. Yani ikinci elde nakde dönüştürülen ürünler. Bir gayrimenkulün ikinci elde satış ve pazarlamasında, enerji dostu olup olmaması onun yatırım değerini de etkileyebilecektir. Bilinçli yatırımcılar, enerjiyi daha az harcayan, dolayısıyla kendilerinin enerji faturalarının düşük olmasını sağlayacak binaları öncelikle tercih edebilir. Bu nedenle yasal açıdan zorunlu olmasa bile, binaların mimari, mekanik ve elektrik projelerinde daha az enerji sarfetmesine yönelik önlemler alınması, hem yatırımcılar için hem de çevre açısından gereklidir.

- Enerji Kimlik Belgesini bir kez almak yeterli midir?

Yönetmeliğe göre Enerji Kimlik Belgelerinin geçerliliği 10 yıldır. Dolayısıyla, bu sürenin dolmasının ardından yeni bir değerlendirme yapılarak binanın yeni Enerji Kimlik Belgesinin alınması ve yeni EKB sınıfının belirlenmesi gerekir. 

- Binaya sadece mantolama yaptırmak tek başına yeterli mi?

Enerji Kimlik Belgesi almak için tek başına binaya mantolama yapmak, su ve ısı yalıtımı yaptırmak yeterli değildir.  Çünkü enerji sarfiyatı konusu sadece cephe ve duvarlarla alakalı değildir,  binanın inşaat, mekanik ve elektrik projelerindeki pek çok detayı aynı anda ilgilendiren bir konudur.

- EKB zorunluluğu fabrika binaları ve depolar için de geçerli mi?

Yönetmelik EKB alması şart olmayan binaları da tanımlamış. Buna göre sanayi binaları, iki yıldan az kullanılacak olan binalar, 50 metrekarenin altında kullanım alanına sahip binalar, seralar, atölyeler, depo, ardiye, ahır gibi binalar, mücavir alan dışında kalan ve inşaat alanı bin metrekarenin altında kalan binaların EKB alması gerekmiyor. 

- EKB için binadaki bağımsız birimlerin her biri, (örneğin apartmanlarda daire sahipleri) ayrı ayrı EKB alması mı gerekiyor?

EKB’nin binanın tamamı için hazırlanması şarttır. İsteğe bağlı olarak kat mülkiyetine sahip her bir bağımsız bölüm için ayrı ayrı düzenlenebilir. Ama ilk etapta binanın kendisinde EKB olması şartı aranır.  Bu belgeler, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş, bünyesinde enerji kimlik belgesi uzmanı istihdam eden, BES Enerji gibi danışmanlık şirketleri tarafından düzenlenmektedir.

- Enerji Kimlik Belgesi almak uzun sürer mi?

Genellikle binanın tipine ve ne kadar komplike bir yapı olduğuna göre bu süre değişmektedir. İki gün ila iki hafta arasında bir sürede EKB alınabilmektedir.