2012 ‘de çıkan 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Kanunu’nun (Kentsel Dönüşüm) üzerinden uzun zaman geçti.
Emlak Pencerem / Emlak haberleri merkezi - 22 Mayıs 2017 - İstanbul
Yasa çok tartışıldı, konuşuldu üzerine çok yazılar yazıldı. Seminerler ve eğitimler yapıldı. Eksikler tespit edildi yönetmelikler düzenlendi. Anladık veya anlamadık ama hızlı başlayan süreç tabiri caiz ise kervan yolda dizilir misali ilerledi.
Müteahhitlerin büyük iştahla başladığı kentsel dönüşüm sürecinde bir çoğu bu yoldan geri dönerken az da olsa bir kısım inşaat şirketinin dümeni kentsel dönüşüme doğru çevirmesine sebep oldu. Kentsel Dönüşüm işinden para kazanmak umuduyla bu işlerle hiç alakası olmayan farklı sektörlerden şirketlerin bu işlere girdiğini gördük. Durum aslında ilk yıllarda hiç de umulduğu gibi gitmedi. Çünkü ne olduğunu tam olarak anlamayan hak sahipleri başta olmak üzere bir çok inşaat şirketi de iyi analiz etmeden girdikleri kentsel dönüşüm projelerinden umduklarını bulamadılar. Zamanla rayına girmeye başlayan kentsel dönüşüm sürecinden ders çıkararak hatalarını telafi eden inşaat şirketleri yola devam ediyorlar ama elenenler ve ürkek davranıp bu işlere girmeyenler de bir hayli fazla.
Fikirtepe kentsel dönüşüm örneği bu süreci nasıl aldığımızı tam olarak bizlere gösteriyor aslında. Günahıyla, sevabıyla ders çıkarılacak bir çok inşaat şirketi ve hak sahiplerine örnek olacak güzel bir kentsel dönüşüm örneğidir bana göre. İşin başından sonuna iyi, kötü, yanlışı ve doğrusunu bize gösteren iyi bir örnektir. İnşaat şirketleri, hak sahipleri ve işin uzmanlarının vaka olarak örnek aldığı sonuçta gelinen kentsel dönüşüm sürecinde feyz alınmış ve iyi bir örnek olmuştur.
Özellikle bina bazında yapılan kentsel dönüşümün başından beri ada bazında yapılması gerektiği ortaya çıktı. Elbette bunun ada bazında olması gerektiğini işi bilen bizler hep vurguladık ama bu kolay olmadı halen de olamıyor. Kadıköy’de Bağdat Caddesi ve etrafını yerinde dönüşümün en fazla yapıldığı bölge olarak biliyoruz. İlk zamanlar coşkuyla başladı fakat doğru yapılanamadığı için her sokağında inşaatların olduğu insanları bölgeden soğutan bir hal aldı. Burada yaşanların büyük kısmı, inşaat pisliği, kamyon ve iş makinelerinin yarattığı trafik keşmekeşi yüzünden bölgeden uzaklaştı. Belki de Kadıköy ilk defa göç vermeye başladı bu nedenle. Oysa ada bazında, semt semt dönüşüm yapılıyor olsa idi bu sıkıntılar olmayacak ve kentsel dönüşüm süreci daha rahat atlatılacaktı.
Kentsel Dönüşüm konusunda hukukçu, inşaatçı veya konusunun uzmanı insanlarımız yetişti çok emek verdiler. Ancak binasını bu süreçten faydalanarak yenilemek isteyenler başları sıkıştıklarında ve son radde de bunlara başvuru yapıyor. Yani hak sahipleri de bir o kadar bilinçsiz. Oysa kentsel dönüşüm sürecine girecek olan binalardaki hak sahiplerinin işe başlamadan bu konuda uzmanlardan yardım almaları gerekiyor. Bugün baktığınızda devam eden ya da tıkanan bir çok dava bulunuyor. Yıkılan ama yapılamayan yerler var. İşin uzmanları eksiklikleri bildiklerinden iş çıkmaza girmeden çözüm üretebiliyorlar.
Diğer taraftan riskli alan ilan edilmiş yerlerde sürecin zor ilerlediğini görüyoruz. Hızlı ve sorunsuz devam eden riskli alanların yanında çözüm bekleyen anlaşma sağlanamayan riskli alanlar oldukça fazla. Genelde hak sahipleri bu bölgelerde ne yaşacaklarını bilmedikleri için tedirgin hareket ediyor. Bu noktada daha fazla bilgi paylaşımı özellikle belediyelerin işin içinde olduğu sürecin devam ediyor olması önemli. Kentsel Dönüşüm sürecinde hak sahipleri ile birlikte, belediyeler ve devletin mutlaka yer alması güven vermesi ve doğru bilgi paylaşımı sağlayacağından çok önemli. Vatandaş kulaktan kulağa bildiğini sanan insanlardan öğrenmemeli konuyu. Bu insanlar çoğu zaman ortalığı karıştıran işi çözümsüzlüğe iten ya da tek taraflı menfaat uğruna zaten bilmediği bu konuda ahkam kesen insanlar. Hak sahiplerinin bu konuda uyanık olması gerekiyor.
Zorda olsa öğreniyoruz. Eksiklerimiz, yanlışlarımız var. Ancak kolay değil gerçekten. 7 milyon yapının dönüşümünden bahsediyoruz. Daha gidecek çok yolumuz var. Bu yolda 5 yılımız geride kaldı ama halen yolun çok başındayız. Yapılacak çok işimiz var.
Not: Hatice Kolçak'ın 22 Mayıs 2017 tarihli "5 yıl geçti ama Kentsel dönüşümde yolun başındayız" köşe yazısı emlakpencerem.com.tr.tr a aittir. Bu köşe yazısını sadece yazar ismi ve Emlak Pencerem ismini kullanarak, ve ilgili yazıya bağlantı vererek alıntı yapabilirsiniz!
